اپلای تحصیلی آلمان
مراحل اپلای برای دانشگاههای آلمان ؛ قدم به قدم
➊ انتخاب رشته و دانشگاه؛
➋ بررسی پیش‌نیازها و مدارک مورد نیاز دانشگاه؛
➌ جمعآوری مدارک و ترجمه مدارک به زبان آلمانی یا انگلیسی؛
➍ شرکت در آزمون زبان آلمانی یا انگلیسی؛
➎ نوشتن رزومه و انگیزه‌نامه؛
➏ اقدام از طریق پرتال uni-assist یا ارسال مستقیم درخواست به دانشگاه؛
➐ دریافت پذیرش تحصیلی؛
➑ آماده‌سازی مدارک ویزای تحصیلی؛
➒ اقدام برای ویزای تحصیلی آلمان؛
➓ ورود به خاک و ثبت‌نام در دانشگاه.
بپر به تیتر …
زمان اپلای و ارسال درخواست
ترم زمستان (شروع ترم سپتامبر/اکتبر):
معمولاً روند ارسال درخواست برای ترم زمستان از ماه می (اردیبهشت ماه) آغاز و در اواسط ماه جولای (تیر ماه) به پایان می‌رسد.
ترم تابستان (شروع ترم مارس/آوریل)
معمولاً روند ارسال درخواست برای ترم تابستان از ماه دسامبر (آذر ماه) ) شروع می‌شود و در اواسط ژانویه (بهمن ماه) به پایان می‌رسد.
برای رشته‌هایی که به زبان انگلیسی تدریس می‌شوند یا اپلای از طریق Uni-assist انجام می‌شود، ددلاین‌های دانشگاه‌ها معمولاً چند هفته زودتر به اتمام می‌رسند.
برخی از دانشگاه‌ها ممکن است که ددلاین متفاوتی داشته باشند.
ترم زمستان ؛ زمانبندی و مراحل اپلای
پذیرش برای ترم زمستان در بین دانشجویان علاقمند به تحصیل در آلمان محبوبیت بیشتری دارد. اکثر دانشگاه‌ها در این ترم جذب دانشجوی بیشتری دارند. رشتههای تحصیلی بیشتری نیز در این ترم جذب دانشجو انجام می‌دهند. همچنین به دلیل تقاضای بالای در این زمان از سال، ظرفیت کلاس‌ها و نرخ پذیرش دانشجو بالاتر است. فرصت‌های بیشتری برای یافتن شغل پاره‌وقت وجود دارد. اگر قصد تحصیل در این ترم را دارید مهم است که از تایم‌لاین زمانی برای این ترم اطلاع داشته باشید تا بتوانید بهترین نتیجه رو بگیرید:
قدم اول: ماه دسامبر سال قبل از شروع تحصیل - تحقیقات خود را آغاز کنید.
اگرچه برنامه‌ها حداقل تا شش ماه دیگر باز نمی‌شوند، ایده خوبی است که جستجوی خود را زودتر شروع کنید. به این ترتیب شما عجله نمی‌کنید و زمان کافی برای بررسی و تحقیق درباره دانشگاه‌ها و مدارکی که نیاز دارند را به اندازه کافی خواهید داشت. در این بازه سعی کنید لیست کاملی از دانشگاه‌ها در شهرهای مختلف آماده کنید. سپس حداقل‌های هر رشته را مشخص کنید تا مطمئن شوید برای کدام دانشگاه‌ها واجد شرایط هستید.
قدم دوم: ماه ژانویه تا فوریه - مدارک مورد نیاز را آماده کنید.
رزومه و انگیزه‌نامه را بنویسید و مدارک دیگر را ترجمه کنید. دانشگاههای آلمان ترجمه انگلیسی را هم قبول می‌کنند. فقط باید دقت کنید که ترجمه مدارک حتماً باید داراری مهر دادگستری و وزارت امور خارجه را داشته باشد. رزومه و انگیزه‌نامه مهم‌ترین مدارکی هستند که نقش بسیار بالای در موفقیت شما برای گرفتن پذیرش از یک دانشگاه در آلمان دارند. توصیه می‌شود بیشترین زمان خود را برای این قسمت اختصاص بدهید تا بهترین ورژن از خودتون را در رزومه و انگیزه‌نامه ارائه بدید.
شاید تمایل داشته باشید که از هوش مصنوعی کمک بگیرید. اگر از هوش مصنوعی برای کمک به برطرف کردن ایرادات یا انتقال بهتر مفهوم استفاده می‌کنید ایرادی ندارد. اما اگر قصد دارید تمام نگارش رزومه و انگیزه‌نامه خود را به آن بسپارید ممکن است کاری خطرناک باشد. زیرا اگر درخواست شما بسیار شبیه به درخواست شخص دیگری شود، ممکن است به سرقت ادبی مشکوک شوید و درخواست شما رد شود. مضاف بر اینکه، امروزه دانشگاه‌ها به دنبال متقاضیانی از هر طبقه اجتماعی هستند. بنابراین مهم است که آنچه شما را منحصر به فرد میکند، به اشتراک بگذارید. آن‌ها می‌خواهند صدای شما و طرز فکر شما را ببینند.
قدم سوم: ماه مارس تا آوریل – برآوردهای مالی انجام دهید.
اگر قصد تحصیل در دانشگاههای دولتی را دارید که تقریباً دانشگاه‌ها شهریه ندارند. اما همچنان شما برای زندگی در آلمان هزینه‌هایی دارید. در نتیجه مهم است هنگام برنامه‌ریزی برای بودجه خود هزینه‌های زندگی را نیز در نظر بگیرید. اگرچه برخی از شهرها ارزان‌تر از شهرهای دیگر هستند، آمارها نشان می‌دهند که یک دانشجو به متوسط 870 یورو در ماه برای هزینه زندگی خود نیاز دارد. ممکن است بخواهید برای پوشش بخشی یا تمام هزینه‌های زندگی خود از بورسیه‌های تحصیلی کمک بگیرید. الان بهترین فرصت است که بررسی کنید که چه طرح‌های حمایتی در دانشگاه یا سازمان‌های حمایتی وجود دارند. بسته به اینکه کدام گزینه بودجه را انتخاب می‌کنید، ممکن است بتوانید در این مرحله برای آن درخواست دهید. همچنین بعضی از سازمان‌ها از شما می‌خواهند که تا تایید دانشگاه منتظر جواب بورسیه بمانید.
قدم چهارم: ماه می تا ژانویه برای دانشگاه انتخابی خود اپلای کنید.
اکنون زمان آن رسیده‌است که برای دانشگاه درخواست خود را ارسال کنید. بعضی از دانشگاه‌ها به شما اجازه می‌دهند از طریق پرتال Uni-Assist اقدام کنید. اما برخی دیگر از دانشجویان می‌خواهند که مدارک خود را مستقیم برای دانشگاه ارسال کنند. همچنین بعضی از دانشگاه‌ها ممکن است از دانشجویان اپلیکیشن‌فی دریافت کنند. معمولاً در ماه آگوست یا سپتامبر از دانشگاه‌هایی که برای آن‌ها درخواست داده‌اید، پاسخ پذیرش خود را خواهید شنید.
قدم پنجم: ماه آگوست تا سپتامبر - برای ویزای دانشجویی خود درخواست دهید و محل اقامت خود را پیدا کنید.
بسته به مرحله درخواست دانشگاه شما، می‌توانید برای دو نوع مختلف ویزا درخواست دهید. اگر هنوز از دانشگاه خود تاییدیه دریافت نکرده‌اید، می‌توانید برای ویزای دانشجویی احتمالی اقدام کنید. اگر نامه پذیرش دریافت کرده‌اید، می توانید برای ویزای دانشجویی کامل درخواست دهید که پس از آن باید به اجازه اقامت تبدیل شود. پس از دریافت تأییدیه از دانشگاه خود، باید جستجوی محل اقامت را نیز آغاز کنید و باید قبل از پرواز، آن را نهایی کنید.
قدم ششم: ماه سپتامبر - برای پرواز آماده شوید.
کلاس‌ها معمولاً در ماه سپتامبر و یا اکتبر شروع می‌شوند. بنابراین ایده خوبی است که چند هفته زودتر از شروع کلاس وارد آلمان شوید تا بتوانید با مکان جدید و فرهنگ آن آشنا شوید.
ترم تابستان ؛ زمانبندی و مراحل اپلای
ترم اصلی در آلمان زمستان است. اما در صورتیکه موفق نشدید به هر دلیلی برای ترم زمستان اقدام کنید می‌توانید برای ترم تابستان اپلای کنید. در نتیجه نیازی نیست یکسال صبر کنید. از طرف دیگر چون در ترم تابستان ظرفیت کلاس‌ها کمتر، درخواست‌ها کمتر و رقابت برای ورد نیز کمتر است همچنان شانس پذیرش بالایی وجود دارد.
قدم اول: ماه ژوئن سال قبل از شروع تحصیل - تحقیقات خود را آغاز کنید.
ماه ژوئن زمان مناسبی برای شروع تحقیقات در مورد دانشگاه‌ها و دوره‌هایی است که ممکن است بخواهید در ترم تابستان در آلمان آغاز کنید. بسیاری از دانشگاههای برتر آلمان بدون توجه به رشته‌ی تحصیلی شما مطمئناً دوره‌ای برای شما خواهند داشت. باید به خاطر داشته باشید که، همه دانشگاه‌ها برای ترم تابستان دوره‌ای ارائه نمی‌دهند. در نتیجه قبل از شروع بقیه مراحل از این موضوع مطمئن شوید. اگر دوره شما توسط دانشگاهی ارائه نشده‌است، آنگاه باید تا ترم زمستان صبرکنید. توصیه می‌کنیم حتماً لیست تمام دانشگاه‌ها را با دقت بررسی کنید تا از این موضوع مطمئن شوید.
قدم دوم: ماه جولای تا آگوست - مدارک مورد نیاز را آماده کنید.
هنگامی که دوره‌های مورد علاقه خود را پیدا کردید، برای بررسی مدارکی که برای درخواست خود نیاز دارید وقت بگذارید و آماده‌سازی آن‌ها را شروع کنید. از آنجاییکه دانشگاههای آلمان سیاست‌های مستقلی دارند، ممکن است معیارهای متفاوتی برای مدارک و حداقل نمرات داشته باشند. اما شما می‌توانید انتظار داشته باشید که بسته به رشته تحصیلی شما به نتیجه آزمون زبان انگلیسی یا آلمانی نیاز خواهند داشت. بنابراین حتماً برای شرکت در آزمون زبان آمادگی داشته باشید.
قدم سوم: ماه سپتامبر تا اکتبر - برآوردهای مالی انجام دهید.
تحصیلات تکمیلی در آلمان به دلیل مقرون به صرفه بودن شهرت دارد. با این حال، با وجود شهریه تقریباً رایگان، شما باید هزینه زندگی را در نظر بگیرید. ممکن است بخواهید از کمک هزینه تحصیلی برای پوشش آن‌ها استفاده کنید. با وجود اینکه ترم تابستان در واقع ترم دوم در سیستم آلمان محسوب می‌شود اما همچنان بورسیه‌های زیادی در این ترم برای دانشجویان جدید وجود دارد.
قدم چهارم: ماه دسامبر تا ژانویه برای دانشگاه انتخابی خود اپلای کنید.
اکنون که همه چیز را آماده کرده‌اید باید برای دانشگاههای انتخابی خود درخواست دهید. برای ارسال درخواست شما می توانید مستقیم به دانشگاه درخواست دهید. اگر هم می‌خواهید برای چند دانشگاه به طور همزمان درخواست خود را ارسال کنید می‌توانید از پرتال Uni-Assist کمک بگیرید. فقط باید توجه کنید بعضی از دانشگاه‌ها با Uni-Assist همکاری نمی‌کنند. معمولاً نامه‌های پذیرش را در ماه فوریه یا مارس دریافت خواهید کرد.
قدم پنجم: ماه ژانویه تا فوریه - برای ویزای دانشجویی خود درخواست دهید و محل اقامت خود را پیدا کنید.
اگر جواب پذیرش خود را دریافت کرده‌اید می‌توانید برای ویزای تحصیلی آلمان اقدام کنید. اما اگر هنوز جواب پذیرش نیامده‌است می‌توانید برای ویزای دانشجویی احتمالی اقدام کنید. همچنین باید در طول این مدت به دنبال محل اقامت بگردید و قبل از پرواز آن را نهایی کنید.
قدم ششم: ماه مارس تا آوریل - برای پرواز آماده شوید.
کلاس‌ها معمولاً از اواسط ماه آوریل شروع می‌شوند. بنابراین ایده خوبی است که چند هفته زودتر از شروع کلاس وارد آلمان شوید تا بتوانید با مکان جدید و فرهنگ آن آشنا شوید.
مدت زمان صدور پذیرش تحصیلی
جواب پذیرش دانشگاه معمولاً بین یک هفته تا یکماه طول می‌کشد. با این حال:
/1) متقاضیان ترم زمنستان در صورت قبولی، معمولاً نامه پذیرش خود را در ماه آگوست و یا تا آخر سپتامبر دریافت خواهند کرد.
/2) اگر برای ترم تابستانی درخواست شما تایید شود، معمولاً نامه پذیرش خود را در ماه فوریه و تا اواخر مارس دریافت خواهید کرد.
/3) اگر از دانشگاه موفق به دریافت پذیرش نشوید، نامه رد درخواست را دیرتر از مهلت نامه پذیرش دریافت خواهید کرد.
روند پذیرش و جذب دانشجو در رشتههای دارای محدودیت (رشتههای NC) در آلمان
رشتههای دارای محدودیت رشته‌هایی هستند که معمولاً تعداد متقاضیان برای آن رشته از ظرفیت رشته بیشتر است. دانشگاه‌ها این رشته‌ها را با عبارت لاتین “Numerus Clausus” (مخفف آن NC) و یا عبارت انگلیسی “Restricted admission” نمایش می‌دهند. معمولاً دانشگاههای دولتی به واسطه رایگان بودن تحصیل با حجم انبوهی از متقاضیان رو به رو هستند به همین دلیل رشتههای دارای محدودیت بیشتر در دانشگاههای دولتی آلمان وجود دارند.
فرآیند انتخاب و جذب دانشجو برای رشتههای دارای محدودیت نسبت به سایر رشته‌ها روند متفاوتی دارد. دانشگاههای دولتی در رشتههای دارای محدودیت داوطلبین را گروه‌بندی می‌کنند. سپس به هر گروه یک درصدی از ظرفیت از کل کلاس را اختصاص می‌دهند. سپس بر اساس معیار و ملاک مشخص که معمولاً بر اساس معدل است به داوطلبین نامه پذیرش می‌دهند. اینکه درصد هر گروه چقدر است، گروه‌ها چجوری تقسیم‌بندی می‌شوند و غیره همگی بر اساس قوانین و دستورالعمل‌های ملی، استانی و یا داخلی دانشگاه مشخص می‌شود. به همین دلیل، یک ساختار تماماً یکپارچه و یکسان که در سراسر دانشگاه‌ها اعمال شود در این زمینه وجود ندارد. با این حال، روند جذب دانشجو توسط دانشگاه‌ها به صورت کلی بسیار شبیه به هم است و در یک سری قوانین به صورت یکسان عمل می‌شود.
نحوه پذیرش در رشتههای NC محلی
در ابتدا کمیته پذیرش دانشگاه ظرفیت کلاس را به داوطلبینی که پذیرش خود را به ترم فعلی دیفر کرده‌اند اختصاص می‌دهد. سپس، درصدی از ظرفیت باقی‌مانده کلاس به داوطلبین دارای سهمیه‌های اولیه (به انگلیسی Advance quota یا Preliminary quota) اختصاص می‌یابد. در نهایت درصد بیشتر ظرفیت یک کلاس با سهمیه اصلی (به انگلیسی Main quota) تکمیل میگردد.
سهمیه‌های اولیه | Advance quotas
دانشگاه‌ها ابتدا سهمیه‌های اولیه را تکمیل می‌کنند. معمولاً بین 10 تا 30 درصد ظرفیت یک کلاس بر اساس سهمیه‌های اولیه یا سهمیه‌های رزرو تکمیل میگردد. در ادامه به انواع مختلف سهمیه‌ها برای داوطلبین اشاره شده‌است. باید توجه داشت که بعضی از دانشگاه‌ها تمام این موارد و برخی تعدادی از آن‌ها را اعمال می‌کنند. با این حال، اکثر دانشگاه‌ها داوطلبین غیر اروپایی خود را از همین سهمیه انتخاب می‌کنند.
بر اساس تصمیم کمیته پذیرش در هر دانشگاه، معمولاً بین 3 تا 10 درصد از ظرفیت رشته به داوطلبین این گروه اختصاص پیدا میکند. بنابراین داوطلبین ایرانی که مدرک دیپلم خود را از یکی از مدارس در آلمان، یا یک مدرسه آلمانی خارج از آلمان یا یکی از کشورهای اتحادیه اروپا به دست نیاورده‌اند در این گروه قرار می‌گیرند. همچنین داوطلبین ایرانی که در دوره کالج مقدماتی شرکت کرده‌اند و با موفقیت در آزمون FSP مجوز ورود به دانشگاه را دریافت کرده‌اند نیز در این سبد قرار می‌گیرند. انتخاب دانشجو بر اساس معدل است و ترم انتظار در انتخاب داوطلب هیچ تاثیری ندارد.
بر اساس تصمیم کمیته پذیرش در هر دانشگاه، معمولاً 2 درصد از ظرفیت رشته به داوطلبین این گروه اختصاص پیدا میکند. داوطلبین دارای معلولیت، بیماری‌های مزمن، مشکلات جسمی – حرکتی، مشکلات اجتماعی و یا خانوادگی ممکن است بتوانند از این طریق اقدام کنند. در این حالت، داوطلبین باید مدارکی دال بر خاص بودن شرایط خود ارائه دهند تا بتوانند فوراً نامه پذیرش دریافت کنند.
بر اساس تصمیم کمیته پذیرش در هر دانشگاه، معمولاً بین 2 تا 8 درصد از ظرفیت رشته به داوطلبین این گروه اختصاص پیدا میکند. اگر داوطلبی یکبار مدرک لیسانس خود را در یکی از دانشگاههای آلمانی و یا اتحادیه اروپا گرفته باشد و اکنون بخواهد مدرک دومی مجدداً در مقطع لیسانس بگیرد در این گروه قرار میگیرد.
بر اساس تصمیم کمیته پذیرش در هر دانشگاه، معمولاً بین 3 تا 10 درصد از ظرفیت رشته به داوطلبین این گروه اختصاص پیدا میکند. داوطلبین ایرانی که دارای مدرک سیکل و یا کمتر از سیکل هستند ولی مدارک کاری و یا فنی و حرفه‌ای معتبر دارند در این گروه قرار می‌گیرند. دانش‌آموزان مدارس فنی و حرفه‌ای، کاردانش، هنرستان و یا هر داوطلبی که در کنار یک دیپلم از مدرسه مدارک کاری نیز دارد از این گروه مستثنی هستند. انتخاب در این گروه بر اساس نمرات مدارک کاری خواهد بود.
بر اساس تصمیم کمیته پذیرش در هر دانشگاه، معمولاً بین 2 تا 8 درصد از ظرفیت رشته به داوطلبین این گروه اختصاص پیدا میکند. متقاضیان این گروه باید در زمان درخواست کمتر از هجده سال سن داشته باشند. آن‌ها باید داخل آلمان باشند و واجد شرایط تحصیل در مقطع لیسانس باشند. در صورتیکه در این سهمیه تعداد متقاضیان بیش از مکان‌های موجود باشد، انتخاب بر اساس نمرات صورت میگیرد.
بر اساس تصمیم کمیته پذیرش در هر دانشگاه، معمولاً بین 1 تا 4 درصد از ظرفیت رشته به داوطلبین این گروه اختصاص پیدا میکند. داوطلبینی که پس از قبولی در یک دوره لیسانس تصمیم می‌گیرند دانشگاه خود را تغییر دهند در این گروه قرار می‌گیرند. برای اثبات داوطلبین یا باید گواهی قبولی در آزمون ورودی به دانشگاه را ارئه دهند. یا کارنامه تحصیلی دو ترم اول دانشگاه خود را که نشان دهند دروس را با موفقیت پشت سر پس از خواندن معمولاً 60 واحد گذاشته‌اند. لطفاً توجه داشته باشید که این تغییر فقط می‌تواند بین رشتههای تحصیلی نزدیک به هم انجام شود.
بر اساس تصمیم کمیته پذیرش در هر دانشگاه، معمولاً بین 1 تا 3 درصد از ظرفیت رشته به داوطلبین این گروه اختصاص پیدا میکند. این سهمیه به متقاضیانی داده می‌شود که حمایت مالی از آن‌ها به عنوان منافع عمومی تلقی می‌شود مانند متقاضیانی که در یکی از تیم‌های المپیک آلمان حضور دارند.
برخی از داوطلبین موفق به کسب نامه پذیرش دانشگاه شدند ولی به دلیل خدمات نظامی یا غیر نظامی، فعالیت‌های داوطلبانه و یا مراقبت از کودکان نتوانستند تحصیل خود را آغاز کنند. متقاضیانی که در ترم قبل نامه پذیرش دریافت کرده‌اند اما به دلیل نوعی از خدمات نتوانسته‌اند ثبت‌نام کنند نیز پذیرش ترجیحی دارند. زیرا خدمت آن‌ها نباید مانعی برای تحصیل آن‌ها باشد.
این سهمیه متعلق به داوطلبینی است که در زمان درخواست به سن 55 سالگی رسیده‌اند. این داوطلبین تنها در صورتی که دلایل علمی و یا شغلی قوی ارائه دهند در مسیر جذب قرار می‌گیرند. پس از ارسال درخواست، دانشگاه از طریق ایمیل از داوطلب درخواست میکند که یک توجیه کتبی غیر رسمی را با مدارک پشتیبان ارائه دهد.
سهمیه‌های اصلی (Main Quotas) برای دانشجویان ایرانی و دانشجویانی که برای رشتههای پزشکی، دندانپزشکی، دامپزشکی و داروسازی اپلای می‌کنند اعمال نمی‌شود.
سهمیه‌های اصلی | Main quotas
بعد از اینکه ظرفیت کلاس بر اساس سهمیه‌های اولیه تکیمل گردید دانشگاه‌ها به سراغ سهمیه‌های اصلی می‌روند. تمام باقی‌مانده ظرفیت کلاس با کمک سهمیه‌های اصلی تکمیل می‌گردند. اولین قدم در این مرحله رتبه‌بندی داوطلبین بر اساس نمره آبیتور و همچنین مدت زمان فارغ‌التحصیلی از دبیرستان (ترم انتظار) است. پس از آن حالت‌های مختلفی برای جذب داوطلبین رخ می‌دهد که هر دانشگاه بر اساس دستورالعمل‌های خود یکی از آن‌ها را انجام می‌دهد.
داوطلبین بر اساس نمره آبیتور از بیشترین نمره به کمترین رتبه‌بندی می‌شوند. سپس دانشگاه بر اساس ظرفیتی که تعریف کرده‌است داوطلبین از بالاترین رتبه را شروع به جذب میکند. به طور مثال یک دانشگاهی برای یکی از رشتههای خود دارای 20 نفر ظرفیت است. در حالیکه تعداد داوطلبین 40 نفر است. طبق دستورالعمل‌ها، کمیته پذیرش 90% ظرفیت کلاس را بر اساس نمره آبیتور انتخاب میکند. در نتیجه سهم لیست معدل 18 نفر است. بنابراین دانشگاه 18 نفر اولی که بالاترین معدل را دارند (با هر مدت زمان انتظار) انتخاب میکند. اگر دو نفر دارای معدل یکسان باشند انتخاب از طریق قرعه‌کشی انجام می‌شود. همچنین اگر از این نفرات کسی بعد از پذیرش انصراف بدهد داوطلبین با بالاترین نمره (بدون توجه به ترم انتظار) جایگزین می‌شوند.
داوطلبین بر اساس ترم‌های انتظار از بیشترین ترم به کمترین ترم رتبه‌بندی می‌شوند. سپس دانشگاه بر اساس ظرفیتی که تعریف کرده‌است داوطلبین را از بیشترین ترم انتظار شروع به جذب میکند. به طور مثال یک دانشگاهی برای یکی از رشتههای خود دارای 20 نفر ظرفیت است. در حالیکه تعداد داوطلبین 40 نفر است. طبق دستورالعمل‌ها، کمیته پذیرش 10% ظرفیت کلاس را بر اساس ترم انتظار انتخاب میکند. در نتیجه، سهم لیست ترم انتظار 2 نفر است. بنابراین دانشگاه 2 نفری که بیشترین ترم انتظار را دارند (بدون توجه به معدل) انتخاب میکند. اگر دو داوطلب ترم انتظار یکسانی داشته باشند کسی که نمره آّبیتور بیشتری دارد انتخاب می‌شود. همچنین اگر از این نفرات کسی بعد از پذیرش انصراف بدهد داوطلبین بر اساس معدل (بدون توجه به ترم انتظار) انتخاب می‌شوند.
در این حالت در کنارنمره آبیتور نمره درس‌های تخصصی مرتبط به رشته که داوطلبین در مدرسه گذراندن نیز در نظر گرفته می‌شنود. به طور مثال، دانشگاه 80% به نمره آبیتور وزن می‌دهد. سپس برای رشته مدیریت به دروس ریاضیات 10%، زبان انگلیسی 5% و زبان آلمانی 5% وزن دارند. بعد از آن دانشگاه داوطلبین را از بالاترین نمره رتبه‌بندی می‌کنند و بر اساس ظرفیت شروع به جذب داوطلبین می‌کنند.
در این حالت ترم انتظار به عنوان ضریب بر روی معدل اثر می‌گذارد. در این حالت دانشگاه یک تک لیست از داوطلبین آماده میکند. سپس برای مدت زمان انتظار یک ضریب تعیین میکند. پس از آن، تعداد ترم‌های انتظار در عدد ضرب می‌شود. عدد حاصل از نمره آبیتور کم می‌شود و عدد نهایی رتبه داوطلب را مشخص میکند. به طور مثال، کمیته پذیرش یک دانشگاه به هر ترم انتظار ضریب 0.1 می‌دهد. داوطلبی با معدل 2.6 که 4 ترم انتظار داشته‌است رتبه داوطلب 2.2 می‌شود. سپس داوطلبینی بر اساس رتبه جدید رتبه‌بندی می‌شوند و بالاترین رتبه‌ها بر اساس درصد ظرفیت جذب می‌شوند.
در این حالت دانشگاه به هر نمره و هر ترم انتظار امتیازی اختصاص می‌دهد. سپس امتیازها را جمع میکند و داوطلبین را بر اساس امتیاز رتبه‌بندی میکند. سپس بر اساس ظرفیت داوطلبین را انتخاب می‌کنند. به طور مثال، داوطلبی دارای معدل 2.7 و با 2 ترم انتظاردرخواست ارسال کرده‌است. بر اساس دستورالعمل دانشگاه امتیاز معدل داوطلب 48.3 و امتیاز ترم انتظار 7.5 می‌شود. در نتیجه امتیاز کلی این داوطلب در لیست رتبه‌بندی 55.8 است.
دانشگاه به مدارک سوابق کاری داوطلب هم امیتاز می‌دهد. در این حالت، نمره دیپلم، سابقه کار مرتبط، سابقه کارآموزی مرتبط به رشته، مدارک و کلاس‌های کارورزی مرتبط به رشته و پورتفولیو امتیاز می‌گیرند. سپس داوطلبینی که بالاترین امتیاز را دارد جذب می‌شوند.
روند پذیرش و جذب دانشجو در رشتههای بدون محدودیت (رشتههای NO NC و NC Free) در آلمان
رشتههای بدون محدودیت رشته‌هایی هستند که هیچگونه محدودیتی در ظرفیت آن‌ها وجود ندارد. به عبارتی تعداد صندلی‌ها از تعداد داوطلبین بیشتر است. دانشگاههای دولتی رشتههای بدون محدودیت خود را معمولاً با برچسب‌های NC Free، No NC و یا NC frei نمایش می‌دهند. برعکس، برچسب NC در کنار رشته‌ای نشاندهنده محدودیت رشته در زمان پذیرش است.
تفاوت اصلی بین رشتههای دارای محدودیت (رشتههای NC) و رشتههای بدون محدودیت (NC free) در فرآیند پذیرش و جذب دانشجو است. برای دریافت پذیرش در رشتههای NC مهم‌ترین عامل معدل تحصیلی داوطلب است. برای رشتههای بدون محدودیت روند پذیرش معمولاً کمتر رقابتی است. ممکن است دانشگاهی همچنان معدل تحصیلی داوطلب را در نظر بگیرد، اما تنها معیار معدل نیست. بلکه، مدارک دیگر مثل انگیزه‌نامه، نمره زبان، سابقه کار و غیره نیز در تصمیم‌گیری دانشگاه تاثیر دارد.
انواع مدل‌های جذب دانشجو در رشتههای بدون محدودیت (NC frei)
رشتههای بدون محدودیت (No NC) در آلمان و در مقطع لیسانس بر اساس یکی از سه روند زیر دانشجوی خود را جذب می‌کنند:
/1) رشته‌هایی بدون هیچگونه محدودیت | Unrestricted program
/2) رشته‌هایی همراه با آزمون ارزش‌یابی | Degree programs with Aptitude Assessment
/3) رشته‌هایی همراه با مصاحبه | Degree programs with Aptitude Recommendation
روند پذیرش و جذب دانشجو بر اساس اینکه رشته تحصیلی در دانشگاه متعلق به کدام یک از سه گروه بالا باشد تغییر میکند. نکته مهمی که باید توجه کرد این است که، اساساً هر دانشگاهی روند پذیرش مختص به خود را دارد که ممکن است با دانشگاه دیگری متفاوت باشد. با این حال، دانشگاههای دولتی تلاش می‌کنند تا از یک استاندار یکسان پیروی کنند.
فرآیند جذب دانشجو بدون محدودیت
در رشته‌هایی که توسط دانشگاه‌ها بدون محدودیت ارائه می‌شوند، دانشگاه‌ها شرایط دانشجویان را بر اساس مدارک آن‌ها ارزیابی می‌کنند. مدارکی مثل رزومه، انگیزه‌نامه، نمره زبان، معدل، سابقه کار و غیره در روند پذیرش دانشجویان ارزیابی می‌شود. اکثر رشته‌ها در دانشگاههای آلمان بدون محدودیت هستند و روند بررسی پرونده دانشجویان در این دانشگاه‌ها همانند سایر کشورها انجام می‌شود.
به طور مثال، رشته لیسانس مهندسی عمران در دانشگاه صنعتی مونیخ از نوع “Unrestricted Admission” است. در نتیجه هیچ روش انتخابی وجود ندارد. متقاضیان تنها باید حداقل شرایط و مدارک را در زمان اپلای داشته باشند. از جمله اینکه بتوانند مدرک زبان آلمانی و یک سابقه کار مرتبط ارائه دهند. سپس دانشگاه شرایط آن‌ها را بررسی میکند و اگر واجد شرایط باشند برای آن‌ها پذیرش صادر میکند.
فرآیند جذب دانشجو از طریق آزمون ارزش‌یابی
متقاضیان در دو مرحله جذب می‌شوند. در ابتدا معدل و نمرات درس‌های اختصاصی با استفاده از سیستم امتیازی بندی ارزیابی می‌شنود. اینکه نمرات کدام درس‌ها ارزیابی می‌شوند و اینکه چه ضریبی می‌گیرند بستگی به رشته انتخابی دارد. بسته به رشته‌ی تحصیلی و میزان امتیاز جمعآوری شده، متقاضیان یا بلافاصله پذیرفته می‌شوند یا به یک مصاحبه یا آزمون کتبی دعوت می‌شوند. مصاحبه یا آزمون از این جهت است که دانشگاه توانایی و سطح دانش دانشجو را برای موفقیت در رشته انتخابی محک بزند. همچنین از این طریق سطح دانش زبان دانشجویان نیز ارزیابی می‌شود. در بعضی رشتههای خاص، اگر معدل داوطلبین کمتر از یک حد مشخص باشد، ممکن است درخواست آن‌ها بدون دعوت به مصاحبه یا آزمون رد شود.
برخلاف رشتههای NC، رشتههای همراه با آزمون ارزیابی ظرفیت مشخص و ثابتی ندارند. در نتیجه دانشگاه‌ها تمام متقاضیانی را که واجد شرایط هستند را می‌پذیرند. در نتیجه، در روند جذب برای این گونه رشته‌ها قرعه‌کشی وجود ندارد. دانشجویانی که درخواست پذیرش آن‌ها رد شد نیز در هیچ لیست انتظاری قرار نمی‌گیرند.
به طور مثال روند جذب در رشته لیسانس معماری در دانشگاه صنعتی مونیخ همراه با آزمون ارزیابی است. در مرحله اول 55% معدل، 25% نمرات درس‌های زبان انگلیسی، آلمانی، هنر و ریاضیات و 20% پورتفولیو که توسط شما ارائه شود در سیستم ارزیابی محاسبه می‌شود. نمرات تحصیلی به امتیاز بین 0 تا 100 تبدیل می‌شوند. سپس پورتفولیو نیز امتیازی بین 0 تا 100 میگیرد. در مجموع اگر امتیاز شما از 75 بیشتر باشد شما در جا پذیرفته می‌شوید. اگر امتیاز شما از 60 کمتر باشد شما درجا ریجکت می‌شوید. اگر امتیاز شما بین 60 تا 70 باشد، شما به یک مصاحبه دعوت می‌شوید. در این جا نیز مدرک شما 50% و ارزیابی مصاحبه نیز 50% محاسبه می‌شود. کسانیکه در این مرحله امتیاز 70 یا بیشتر کسب کنند پذیرفته می‌شوند.
باید توجه کرد که هر رشته‌ای قوانین و دستورالعمل‌های مختص به خود را دارد. مثلاً برای رشته مهندسی مکانیک در دانشگاه صنعتی مونیخ معدل‌های بین 2.0 تا 2.6 به مصاحبه دعوت می‌شوند. نمرات بالای 2.6 بلافاصله رد خواهند شد. و نمرات کمتر از 2.0 بلافاصله پذیرفته می‌شوند. بنابراین در بین دانشگاه‌ها و حتی رشته‌ها تفاوت‌هایی در دستورالعمل‌ها است اما همگی یک مصاحبه یا آزمون ارزیابی دارند.
برخلاف رشتههای NC، رشتههای همراه با آزمون ارزیابی ظرفیت مشخص و ثابتی ندارند. در نتیجه دانشگاه‌ها تمام متقاضیانی را که واجد شرایط هستند را می‌پذیرند. در نتیجه، در روند جذب برای این گونه رشته‌ها قرعه‌کشی وجود ندارد. دانشجویانی که درخواست پذیرش آن‌ها رد شد نیز در هیچ لیست انتظاری قرار نمی‌گیرند.
فرآیند جذب دانشجو از طریق مصاحبه
روند جذب دانشجو در دو مرحله است. ابتدا معدل و نمرات درس‌های اختصاصی با استفاده از سیستم امتیازی بندی ارزیابی می‌شود. مجدداً اینکه نمرات کدام درس‌ها ارزیابی می‌شوند و اینکه چه ضریبی می‌گیرند بستگی به رشته انتخابی دارد. بسته به رشته‌ی تحصیلی و میزان امتیاز جمعآوری شده، متقاضیان یا بلافاصله پذیرفته می‌شوند یا به مرحله دوم که حضور در یک مصاحبه اجباری است دعوت می‌شوند. پس در این دسته‌بندی هیچ آزمون ارزیابی وجود ندارد.
مدت مصاحبه 20 دقیقه است و هدف سنجش توانایی و سطح دانش متقاضی برای موفقیت در رشته انتخابی است. در واقع در روند مصاحبه این موضوع ارزیابی می‌شود که آیا دانش‌آموز گزینه‌ی مناسبی برای تحصیل در رشته انتخابی است یا خیر. در پایان جلسه مصاحبه اگر شرایط متقاضی مثبت ارزیابی شود او یک توصیه‌نامه دریافت میکند. در غیر اینصورت توصیه‌نامه‌ای صادر نمی‌شود. باید توجه داشت که داشتن این توصیه‌نامه تایید میکند که متقاضی یک فرد مناسب برای تحصیل در این رشته‌است.
به طور مثال روند جذب دانشجو در رشته لیسانس ریاضیات در دانشگاه صنعتی مونیخ همراه با مصاحبه است. از جمله مدارک مهمی که متقاضیان این رشته در زمان سابمیت مدارک باید ارسال کنند یک انگیزه‌نامه به همراه یک مقاله فنی درباه ریاضیات است. در مرحله اول، دانشگاه مدارک را بررسی میکند، سپس مقاله فنی و انگیزه‌نامه توسط یکی از اعضای گروه ریاضیات خوانده و ارزیابی می‌شود. بسته به ارزیابی این دو مدرک و معدل، متقاضی یا بلافاصله پذیرفته می‌شود یا به یک مصاحبه 20 دقیقه‌ای دعوت میگردد. مصاحبه معمولاً توسط یک استاد یا عضو قدیمی هیئت علمی همراه با یکی از اعضای هیئت دانشجویی ریاضیات یا یکی دیگر از اعضای هیئت علمی انجام می‌شود.
به طور مثال روند پذیرش در رشته لیسانس شیمی در دانشگاه صنعتی مونیخ نیز همراه با مصاحبه است. در مرحله اول مدارک متقاضیان ارزیابی می‌شود. در این حالت، 50% ارزیابی به معدل متقاضی اختصاص پیدا میکند. نمرات علوم طبیعی، ریاضی و زبان انگلیسی 30% ارزیابی را شامل می‌شوند. همچنین تا 20% نمره ارزیابی نیز به سوابق کاری که دانشجو ارائه می‌دهد اختصاص پیدا میکند. بسته به ارزیابی مرحله اول متقاضی یا درجا پذیرفته می‌شود یا اینکه به مصاحبه دعوت می‌شود. مدارک درخواستی که ارسال کرده‌اید به عنوان مبنای مصاحبه خواهد بود. در طول مدت مصاحبه در مورد اطلاعات قبلی و انگیزه شما برای دوره تحصیلی مورد نظر صحبت می‌شود و تمایل شما را به شیمی ارزیابی می‌کنند. مصاحبه ماهیت مشاوره‌ای نیز دارد و در برخی موارد می‌تواند اطلاعات مهمی در مورد انتخاب رشته تحصیلی ارائه دهد.
